Na osnovu odredbe iz tačke 4. Odluke o privremenim mjerama za smanjenje negativnih posljedica uticaja epidemije novog koronavirusa na finansijski sistem nakon ublažavanja mjera za zaštitu stanovništva od zaraznih bolesti ("Službeni list Crne Gore", br. 046/20 od 20.05.2020.godine) (u daljem tekstu: Odluka Centralne banke Crne Gore), Erste Bank AD Podgorica (u daljem tekstu: Banka) izdaje dana 01.06.2020. godine sledeće:

OBAVJEŠTENJE O BLIŽIM USLOVIMA ZA ODOBRAVANJE MORATORIJUMA

I O NAČINU PRIJAVLJIVANJA ZA MORATORIJUM

1. Ovim obavještenjem se utvrđuju bliži uslovi za odobravanje moratorijuma i način prijavljivanja za moratorijum koji se može odobravati u skladu sa Odlukom Centralne banke Crne Gore.

2. Shodno prethodno navedenom, u periodu do 30.06.2020. godine korisnicima kredita na čije je finansijsko stanje negativno uticala epidemija novog koronavirusa, Banka može odobriti moratorijum na otplatu kredita u trajanju do 90 dana.

3. Moratorijum Banka može odobriti korisnicima kredita (izuzev za kreditne kartice i overdraft kredite – dozvoljena prekoračenja po računu za fizička lica) koji na dan 31.12.2019. godine nijesu imali kašnjenje u otplati kredita duže od 90 dana, čiji kredit na taj dan nije bio klasifikovan kao nekvalitetan i kojima kredit za koji se traži moratorijum nije restrukturiran u 2020. godini.

4. Moratorijum iz prethodne tačke obuhvata privremenu obustavu svih plaćanja obaveza po osnovu kredita (glavnica, kamata, zatezna kamata, naknada i dr.).

5. Za vrijeme trajanja moratorijuma Banka neće obračunavati zateznu kamatu na dospjela neizmirena potraživanja po kreditu, neće pokretati postupak izvršenja, odnosno prinudne naplate niti preduzimati druge pravne radnje sa ciljem naplate potraživanja, neće vršiti obračun dana kašnjenja, ni reklasifikaciju kredita u nižu klasifikacionu grupu.

6. Za korisnike kredita kojima se odobri moratorijum rok otplate kredita produžava se za period trajanja moratorijuma, ukoliko nije drugačije ugovoreno.

7. U odnosu na redovnu, ugovorom definisanu kamatu, koju Banka obračunava za vrijeme trajanja moratorijuma, ista se pripisuje dugu i raspoređuje se ravnomjerno na preostali rok dospijeća, koji uključuje produženje za period trajanja moratorijuma, bez izmjene ostalih ugovornih uslova i načina obračuna kamate.

8. Prijavljivanje za moratorijum vrši se popunjavanjem odgovarajućeg obrasca zahtjeva koji se nalaze u Prilogu 1 ovog Obavještenja za fizička i pravna lica.

9. Korisnik kredita je dužan uz prijavu za moratorijum dostaviti odgovarajuće dokumentovane dokaze kojima će potvrditi da je na finansijsko stanje pravnog lica, kao korisnika kredita, odnosno na korisnika kredita – fizičko lice i njegovo domaćinstvo negativno uticala epidemija novog koronavirusa.

10. Prilikom analize negativnog uticaja epidemje na domaćinstvo korisnika kredita – fizičkog lica, uzeće se u obzir isključivo finansijska pozicija korisnika kredita i njegovog bračnog druga, pa u slučaju da je pogoršanje finansijske pozicije nastalo na strani supružnika, od istog lica će se tražiti Izjava u formi kao u Prilogu 2, koja mora sadržati detaljan opis i dokaze koji se odnose na pogoršanje finansijske pozicije zajedničkog domaćinstva.

11. Negativni uticaj epidemje na domaćinstvo korisnika kredita – fizičkog lica treba se, bez ograničavanja isključivo na navedene slučajeve, odraziti na primjer na neki od sledećih načina:

12. U slučaju da uvođenje moratorijuma traži pravno lice kao korisnik kredita, dužan je uz zahtjev dostaviti Banci dokumentaciju kojom dokazuje sledeće:

• da je korisnik kredita privredno društvo koje je usljed mjera Nacionalnog koordinacionog tijela za zarazne bolesti (NKT-a), u cilju smanjenja negativnog uticaja korona virusa, bilo na listi kompanija koje su imale pravo na subvencionisanje zarada zaposlenih; ili

• da je promet kod korisnika kredita, shodno dostavljenim PDV prijavama od 1. marta 2020. do trenutka podnošenja ovog zahtjeva, bio manji za minimum 20% u odnosu na isti period 2019. godine, što potvrdjujem dostavljanjem uporednih PDV prijava u prilogu ovog zahtjeva; ili

• da su potraživanja korisnika kredita porasla za 20% u periodu između 29.02.2020. godine i trenutka podnošenja ovog zahtjeva, što se potvrdjuje dostavljanjem analitike potraživanja sa početka i kraja posmatranog period; ili

• da prihodi korisnika kredita u periodu od 01.06. do 01.11.2020 čine 50% ili više ukupnog godišnjeg prihoda, što se potvrdjuje PDV prijavama u ovom periodu 2019. godine; ili

• da postoje drugi razlozi kojima se dokazuje negativan uticaj od korona virusa na korisnika kredita;

pri čemu Banka zadržava pravo da zahtijeva, zbog moguće složenije finansijske situacije i analize, dostavljanje i druge dokumenacije za koju Banka procijeni da je nužna u cilju pravilne procjene negativnog uticaja epidemije novog koronavirusa na finansijsko stanje klijenta – pravnog lica.

13. Zahtjev za odobrenje moratorijuma i ostala propratna dokumentacija dostavlja se Banci direktno preko ovlašćenog službenika Banke, pri čemu će Banka o svakoj pojedinačnoj pijavi odlučiti najkasnije u roku od 8 radnih dana od dana prijema urednog zahtjeva sa ostalog propratnom dokumentacijom.

14. Bez obzira što je korisnik kredita dostavio Banci sve dokaze kojima potvrđuje negativan uticaj epidemije novog koronavirusa na finansijsku situaciju njegovog domaćinstva, to ne znači da će moratorijum biti automatski odobren, već Banka zadržava pravo da procjeni svaki pojedinačni zahtjev i razloge uvođenja moratorijuma, pa i da odbije svaki pojedinačni zahtjev za odobrenje moratorijuma, posebno ukoliko procjeni na da uvođenje moratorijuma ne bi bilo svrsishodno ili da bi riješavanje pogoršane finansijske situacije korisnika kredita bilo pogodnije riješiti kroz druge mjere (npr: putem restrukturiranja, reprograma ili slično). 

15. Banka o uvođenju moratorijuma odlučuje zasebnom odlukom u svakom pojedinačnom slučaju, kojom može odobriti ili odbiti zahtjev klijenta za uvođenje moratorijuma. Takva odluka o odobrenju moratorijuma zajedno sa zahtjevom klijenta predstavlja sastavni dio kreditne dokumentacije, tako da reguliše način sprovođenje i uslove moratorijuma, i Banka i korisnik kredita neće za tu potrebu sastavljati zaseban aneks ugovora o kreditu.

16. Pored toga, Banka napominje da svi konstituisani instrumenti koji služe kao obezbjeđenje potraživanja Banke po kreditima koji su predmet moratorijuma, ostaju na snazi i prava Banke se u tom pogledu ne umanjuju uvođenjem moratorijuma, u kojem pogledu Banka nije dužna zaključivati nove ugovore ili aneksirati postojeće ugovore za takve instrumente obezbjeđenja, već se ima smatrati da isti instrumenti nastavljaju da obezbjeđuju potraživanja i u skladu sa izmjenjenim rokom otplate koji se dobija uvođenjem moratorijuma.

17. Izuzetno, u slučaju da se radi finansijski značajnijim ili složenijim kreditnim aranžmanima koji su predmet moratorijuma, Banka zadržava pravo, ukoliko to samostalno procjeni, da zahtjeva da se za potrebe sprovođenja moratorijuma potpišu odgovorajući aneksi ugovora o kreditu i ostalih propratnih ugovora za instrumente obezbjeđenja, poštujući pravilo da korisnici kredita u ovakvim slučajevima neće snositi bilo kakve dodatne finansijske troškove.

18. U slučaju odobrenog moratorijuma u skladu sa Odlukom Centralne banke Crne Gore, obaveza je korisnika kredita da obavijesti takođe poslodavca ili druga lica preko kojih se vrši otplata kredita o prihvatanju moratorijuma, i Banka nije odgovorna za nepostupanje ili pogrešno postupanje tih lica po uslovima moratorijuma, pri čemu će sve eventualne uplate koje greškom bude vršio poslodavac ili drugo lice preko kojeg se vrši otplata kredita, blagovremeno vratiti korisniku kredita isključivo na njegov obrazložen zahtjev. 

19. U slučaju da ispunjavaju propisane uslove,, korisnici kredita čiji su krediti već u moratorijumu u skladu sa prethodnom Odlukom o privremenim mjerama za ublažavanje negativnih uticaja novog koronavirusa na finansijski sistem („Sl.list Crne Gore“ br. 19/20), imaju pravo da podnesu zahtjev za odobrenje novog moratorijuma, koji se ima sprovoditi nakon isteka postojeće mjere.

20. Lični podaci koji se budu prikupljali u skadu sa ovim Obavještenjem, Banka će obrađivati samo u svrhu identifikacije lica i analize opravdanosti uvođenja moratorijuma. Obradu navedenih podataka vršiće samo službenici Banke ovlašćeni za prijem i obradu Zahtjeva za odobrnje moratorijuma. 

21. Ovo obavještenje važi do 30.06.2020. godine, do kojeg roka korisnici kredita mogu podnositi zahtjeve za odobrenje moratorijuma.